Paradiso Posters
Paradiso Posters design by Max Kisman, screenprinted by Kees Maas.
Paradiso Posters 1968 – 2008
Tekst (in Dutch) Harmen Liemburg for Items 1/2009
Vanaf haar opening in 1968 als ‘Cosmisch Ontspanningscentrum’ is het Amsterdamse Paradiso het podium geweest voor ontelbare concerten, feesten, lezingen, presentaties en wat niet. Van al die dynamiek en activiteit zijn op een handvol bootleg LP’s, wat foto’s en een beperkt aantal radio- en TV opnamen alleen nog de posters overgebleven als tastbaar bewijs voor het feit dat het allemaal ook werkelijk gebeurde. In de veertig jaar van haar bestaan werden voor Paradiso naar schatting zo’n tienduizend affiches gemaakt.
Paradiso Posters design & screenprinted by Kees Maas.
Dankzij het vooruitstrevende karakter van haar programmering heeft Paradiso in de loop van de tijd steevast getalenteerde en gedreven ontwerpers aan zich weten te binden, die ondanks de vluchtigheid van het medium en de enorme tijdsdruk (doorgaans acht affiches per week) de opdracht bloedserieus oppakten. Het ontbreken van een huisstijl maakte experimenteren mogelijk, maar door de steevast krappe planning was er weinig ruimte voor reflectie. Minder geslaagde ontwerpen werden gewoon gebruikt. Volgende week beter! Uit de begeleidende tekst blijkt dat de publicitaire waarde van het affiche ook vóór de komst van electronische media eigenlijk al beperkt was. De zaal wordt niet aantoonbaar leger of voller door een goed affiche op straat. Maar, zoals ontwerper en zeefdrukker Kees Maas het uitdrukt: “Je kunt posters zien als een uitdrukking van een instelling die haar rol in de cultuur serieus neemt. Ze laten zien dat een programma daadwerkelijk bestaat.”.
Midden jaren negentig neemt het aantal activiteiten onder invloed van de opkomende dancecultuur drastisch toe. Er is geen ruimte in de stad om álle activiteiten apart aan te kondigen, hetgeen leidt tot nieuwe overzichtssaffiches, die overigens nog steeds onveranderd worden gebruikt. De nieuwe clubnachten krijgen een eigen ‘branding’. Daar horen ook flyers bij, die heel gericht in specifieke winkels en andere locaties de verschillende doelgroepen naar binnen moeten lokken. Experimental Jetset, in het boek vertegenwoordigd met grafische experimenten voor Paradisco en BassLine, meent dat de kans om tijdens het uitgaan nog andere mensen dan jezelf tegen te komen daardoor steeds kleiner wordt, wat leidt tot culturele eenvormigheid en vernauwing.“Je krijgt de specialistische informatie, op maat voor de doelgroep gemaakt, maar zelden onder ogen. Flyercultuur sluit dus een hoop mensen buiten. En tegenwoordig is dat door dingen als MySpace nog selectiever geworden. Posters in het publieke domein kunnen die selektiviteit ontstijgen, maar ook het publiek verbreden en veranderen.”
Paradiso Posters by Machine.
Samenstellers Jan Dietvorst en Jan Hiddink trappen niet in de valkuil van de nostalgie, maar proberen in de heldere inleiding juist een aanzet te geven om de 40-jarige concertpraktijk van Paradiso en de popcultuur in het algemeen in verband te brengen met de grafische output. De interviews met een aantal ontwerpers geven een levendig inzicht in de praktijk en het vele, zonder poespas afgebeelde werk doet de handen jeuken! Met werk van Martin Kaye, Marten Jongema, Max Kisman, Kees Maas, Experimental Jetset, Piet Parra, Joppe Rovers, Machine, Niels Meulman en anderen.
Jan Dietvorst en Jan Hiddink: Paradiso Posters 1968 – 2008
De Buitenkant 2008
16,8 x 23,7 cm, 220 pagina, ca 600 afbeeldingen in full color, genaaid, gebonden met amerikaans stofomslag
ISBN 978 90 76452 49 4
Prijs € 30,00